هميشه در ذهن ما بوده و احتمالا خواهد بود كه رفتار انسانها در اينجا فقط و فقط بر اساس معيار پول و منفعت مالي است.
اما اين گزاره هميشه برقرار نيست، هرچند هميشه هم نادرست نيست!
مثالي كه در اين مدت ذهنم را مشغول كرده، مثال قيمت سوخت و قيمت كالا و خدمت است.
اولين نمودي كه آمريكا براي من و بسياري از افراد داشته، بزرگ بودن آن و جاده ها و سيستم حمل و نقل آن است.
سيستم حمل و نقل مطلقا وابسته به اتومبيلهاي شخصي و تريلي هاي بزرگ است و از قطار و شبكه ريلي خبر چنداني نيست.
قاعده كار اين است كه در اين سيستم "پول پرست"، با تغيير قيمت سوخت قيمت همه چيز تغيير كند.
كشور خودمان را و داستان شب عيد هر سال را به خاطر آوريم كه وقتي در ابتداي هر سال قيمت بنزين و گازوييل زياد مي شد (كمتر از پانزده درصد)، آن وقت قيمت همه چيز به مراتب افزايش بيشتري داشت، اما در كمال تعجب اينجا، اين گونه نيست و قيمت كالاهايي كه براي زندگي روزمره استفاده مي شوند، ثابت است! (بماند كه در مقام مقايسه با ايران قيمت بسياري از كالاها ارزانتر است!!!!!!!!)
نه از سيستم قيمت گذاري خبري است، نه واحد تعزيرات(!!) وجود دارد و نه دولت كاري به اين كارها دارد. پيش فرض مان هم اين بود كه سيستم "پول پرست" است. پس چرا پول پرستي و منفعت طلبي خود را اثبات نمي كند؟ و دمار از روزگار مردم درنمي آورد؟
در اين مدت يك سال و اندي كه در اينجا هستم، قيمت بنزين از گالني يك دلار و چهل سنت را ديده ام تا اين روزها كه قيمتش به دو دلار و هفتاد سنت رسيده. اما قيمت همه چيز "تقريبا" ثابت است.
اگر دليل را مي دانيد، پاسخ را به من هم بگوييد.
پينوشت: خدا به مردم رحم كند كه قرار است شوك درماني شده و همه كالاها و خدمات را به قيمت روز جهاني تجربه كنند، دلم براي آدمهاي عادي وطنم سخت مي سوزد. نمي دانم بر سر آنها چه خواهد آمد.
نوشته بعدي در مورد سيستم كمونيستي خواهد بود!
من سواد اقتصاد ندارم، ولی چیزی که منطقی به نظر میاد اینکه سود بیشتر لزوماً قیمت بیشتر نیست.
پاسخحذفَAmir agha vase in 2jomle 5min gerefte shod, ba arze sharmandegi baghyash finglish mishe:
charkhe pool e ke moheme, be nazar miad goal hamishe ineke kharidar hesitate nakone vase kharidan yani gheymat dar sathi bashe ke fekr nakone rajebesh.banabarin gheymate ye chiz bishtar az inke be cost e sh bastegi dashte bashe ke bekhad ba balaraftane cost geroontar beshe, be ye optimized mizane gheymat bastegi dare ke soode koli ro optimized mikone.
in harfe man aslan manish in nist ke pool parasti inja hasto az in harfa, optimized kardane sood age ba reayate omumi ghanoonhaye bazi bashe, be nazar miad ke mirese be estefade az pool too chizi ke vasash bevojood oomade.
این مسئله برای من هم همیشه عجیب بوده اصلا برام توجیهی نداره .ضمن اینکه هرروز که بیشتر از روز فبل میگذره و با اتفاقها و حرفهای دور و بر بیشتر میبینم جامعه ایران دجار هوس پول جویی بیشتر میشن تا ادمها اینجا اینقدر که حتی روابط فامیلی داره از بین میره اما خدمات نه .تو این دو سالی که من اینجا بودم اینقدر که قیمت نیازهای روزمره ثابت و گاهی کم شده به همون نسبت تو ایران زیاد شده .دلم برای مردم عادی (از نظر دهک های درامدی)میسوزه که گاهی لقمه گلوگیر میشه
پاسخحذفدلیلش اینه که رقابت وجود داره. تو ایران چون دولت عهده دار همه چیز است خوب مسوول همه قیمتها هم هست و چون توانایی کنترل نداره هر کسی سعی میکنه گلیم خودشو از آب بکشه بیرون. تو آمریکا رقابت بین شرکتها اجازه نمی ده که بخوان اجحاف کنن. البته گاهی هم با هم تبانی می کنند ولی سیلان سرمایه و تضاد منافع اونقدر زیاده که رقابت و تبانی با هم به تعادل می رسند (تقریبا).
پاسخحذفhttp://news.yahoo.com/s/ap/20100430/ap_on_bi_ge/oil_prices
پاسخحذفcomments are more informative