قطع ارتباط آدمها موجب جنگ میشود.
این مصاحبه را گوش کنید و بعد هم سخنرانی Ted مربوط به آن را گوش کنید.
حرف خانم مروا صابونی درباره نقش بی بدیل شهرسازی است. او میگوید که شهرسازی قدیم در شهر حمص آدمهای مختلف را به هم وصل می کرد، اما شهرسازی مدرن آدمهای مختلف را از هم جدا کرد. این جدایی آدمها را به جنگ کشاند و نتیجه اش مرگ و ویرانی شد و ...
هرچه بیشتر با آدمها حرف می زنم چند چیز برایم روشن تر می شود:
اول: آدمها حرف دلشان را در هزار توی کلمات مبهم می پیچانند و تمام تلاش خود را می کنند که منظور و مقصود خود را پنهان کنند. روشن حرف زدن و صریح بودن در مکالمات ما کمتر حضور دارد.
نمی دانم، اما انگار که گوینده احساس ناامنی می کند و می خواهد تا جای ممکن در امنیت باشد، بنابراین کلی گویی می کند.
به خود می گویم: شاید باید حس امنیت گوینده را تضمین کنم.
دوم: فلانی چیزی می گوید و تمام تلاش خود را می کند تا هم بگوید، هم نگوید (همان بند بالا). بنابر گفت و گوی ما، تصویری از منظور گوینده در ذهن من شنونده حک می شود. این تصویر به احتمال بسیار زیاد ربطی به موضوعی که گوینده در ذهن خود داشته ندارد. ما خیال می کنیم که حرف طرف مقابل خود را می فهمیم. سری تکان می دهیم و بلی بلی می گوییم. اما معمولا گفت و گوی ما کمکی به نزدیک کردن تصورات ما نمی کند. مولوی می گوید: هر کسی از ظن خود شد یار من از درون من نجست اسرار من. سر من از ناله من دور نیست ....
من این روزها تلاش می کنم که با پرسشگری منظور گوینده را بهتر بفهمم، اما خیلی اوقات برداشت ها از پرسش من اشتباه است.
ذهن من تصویری است، بنابراین مثال به من کمک می کند تا منظور گوینده را بفهمم، اما پرسش از منظور گوینده، خیلی اوقات منجر به مجادله می شود، چون تمرکز از مفهوم به مصداق منتقل می شود. اما اگر من شونده مصداق حرف گوینده را نفهمم، چگونه می توانم مفهوم حرف او را درک کنم؟
تا به امروز حدود دوازده سال از عمرم را در خارج ایران بسر برده ام. از خود می پرسیدم که نتیجه زندگی ام در این سالها برای وطنم چه بوده است. جوابم این بود که چند مقاله ای نوشته ام و در حال ترجمه یک کتاب کوچک هستم. فقط همین؟
فکر می کنم که شاید کمترین چیزی که بتوانم باز دهم بیان آموخته ها و مشاهداتم از پدیده شگفت انگیز "گفت و گو" باشد، به امید آنکه فایده ای برای برای خودم و احیانا دیگران داشته باشد. بخش بزرگی از تصور امروز من از پدیده گفت و گو مدیون برنامه های فوق العاده خوب و آموزنده شبکه رادیویی NPR است.
ما در فرهنگ امروز خودمان کمتر می دانیم که گفت و گو چیست. بگو مگو می کنیم، مجادله می کنیم، جروبحث می کنیم، قل و قال می کنیم، اما گفت و گو نه.
گفت و گو سخت است و احتیاج به مقدمه و لوازم متعددی دارد که کسب آنها ساده نیست.
اولین گام برای گفت و گو بیرون آمدن از پشت دیوارهایی که برایمان ساخته اند. این دیوارها قدمتی تاریخی دارند و هر روز هم بر ضخامت و هم بر انواعشان افزوده می شود. آنچه در پس دیوار پنهان می ماند هویت نام گرفته است و در پس دیوار ماندن هم دفاع از هویت تلقی می شود.
دیوار نژاد، مذهب، جغرافیا، زبان، آداب و سنن، جنسیت، طبقه اقتصادی، ... همه یک عملکرد مشترک دارند: جدا کردن ما از هم.
ما وقتی از هم جدا شدیم، اصلا بین ما حرف و دیالوگی شکل نمیگیرد، چه رسد به اینکه ما همدیگر را بفهمیم و ادراک کنیم.
در دوران دانشجوی در ویرجینیاتک با یک خانم استادی کار می کردم که یهودی بود. با هم خیلی صحبت می کردیم. او یه من یاد داد که بسیاری از احکام خود ساخته ملاهای یهودی فقط برای حفظ حلقه بسته جامعه اقلیت یهودی است و مطلقا دلیل دینی ندارد.
وقتی که بیشتر فکر کردم، فهمیدم که این مثال برای همه ما عمومیت دارد و اتفاقا چقدر هم خوب کار می کند.
این سخنرانی را ببینید.
من عاشق زنبورها هستم. قاعدتا از نام وبلاگ پیداست.
این متن کوتاه را بخوانید و حتما ویدیو زیرش را ببینید.
وقتی انقلاب شد دکتر خانلری در ایران ماند. دستگیر شد. روزها در اوین بود تا سرانجام مرتضی مطهری به دادش رسید و از زندان خلاص شد. شاید مطهری میدانست که ارزش او چیست. شاید. سالها استاد و وزیر و سناتور و ... بود، پس باید تقاص کارهای طاغوتی اش را به ملت انقلابی ایران پس می داد. علامه ادبیات ایران خانه نشین شد، اموالش مصادره شد، جریمه شد تا حقوق حرام دوران سناتور بودنش را پس دهد، خانه اش واکاوی شد و ... و در فقر مطلق زندگی کرد تا مرد. آنقدر فقیر شده بود که حتی نمی توانست خرج تعمیر ریش تراشش را بدهد.
علامه ادبیات ایران نحیف مرد، اما پیشانی اش سپید و بلند بود. یک اثرش، منظومه عقابش، برتری داشت به تمام حاکمان نالایق بر امورات ایران.
پدرم سالهاست که بازنسشته شده است. اما همچنان برای گذران زندگی کار می کند. چند وقتی است به اتهام حمایت از سلطنت پهلوی خانه نشین اش کرده اند. مضحک است. پدر من و سلطنت با هم در یک جمله جمع نمیشوند، چه رسد که انگش به او برسد. آن روزهایی که ملاها دست بوس اعلیحضرت بودند و دهانشان در آخور دربار بود، پدر من و امثالش در ساواک کتک می خوردند، اما امروز پرونده ها را کس دیگری می نویسد. بعد نوبت جنگ شد و کار بهداشتی و درمانی در جبهه ها و روستاها. ماموریت هایی که گاه ماهها طول می کشید و ... اضطراب ما که هفته ها از او خبری نداشتیم و حتی دریغ از تلفنی ... امروز برایش پرونده ساخته اند و ... پدر من کجا و خانلری کجا؟ حیف از ایران که در دستان این بیسوادان و جاهلان و پلیدان و بیشرفها باشد.
یازار انتخابات امریکا در حال گرم شدن است و نظرات سیاست پیشه گان ایرانی در این باب بسیار گوناگون است. یکی امیدوار آمدن و پیروز شدن جو بایدن است و دیگری امیدش به ترامپ است و فشار حداکثری اش و ...
وقت برای امریکا زیاد است، نسل امریکایی ها در اثر دشمنی بین این دو کشور نابود نشده است. اتفاقا منفعت امریکا در طولانی شدن این خصومت است تا منطقه را غارت کند و بازار نفت را کنترل کند و اسلحه بفروشد و اعراب و اسراییل را متحد کند و ... آنکه وقت ندارد ما ایرانی ها هستیم، اما انگار حواسمان نیست که چه بلایی برسرمان آمده است. ما وقت نداریم. بخش بزرگی از مردم ایران زیر فشار کمرشکن هستند، تحریم و نوکاسبان تحریم مردم را بیچاره کرده اند، اما انگار که حاکمیت چشم بینا و گوش شنوایی ندارد. همه امورمان را گره زده ایم به آمدن این و رفتن آن. البته رویه جمهوری اسلامی از همان روزهای اول کارتر و ریگان همه بوده و همین خواهد بود.
وقت ما تنگ است. تنها سرمایه مان عمر است که در میان این توفان مهیب باد شده و میشود و ما بعد از چهل و اندی سال همچنان چشم بسوی واشینگتن و لندن هستیم و آمدن و رفتن این و آن.
